
ဘဲၫထၧၫ့ဖုဝဲဖျိၩ့ဖိၪၥံၪၥ့ၪယၫထၬအၥိၭ ၁၉၄၈နံၪ့ လၩ ဇၫ့နွ့ၩရံၫ (၄) ၥၫ့နီၪ မွဲခးပယၩ့ဆၧပျီၩ့ဖျ့ၭန့ဝ့ၫ နီၪလီၫႉ ခးပယၩ့ဆၧပျီၩ့ဖျ့ၭန့လါနၫ့ဂ့ၩ ဘဲၫၦဖျိၩ့ဆၨၩဖိၪၥံၪလဖၪ ယိလါထၬ ဖျိၩ့ဆၨၩခးဒီၪ့နီၪ မွဲလဂဲၫအီၪထၪ့ဘၪတၭ ၦဖျိၩ့ခိၪနါလဖၪဒဲ ၦဖျိၩ့ဆၨၩခရၧၫ့ (ခ့ၫအၫ့ယူၫ) ၥံၪ ဆုးအီၪကီၪ့ဎိၭလၩ့လၧ ဖဆပလ ပဒိၪနီၪလီၫႉ
၁၉၄၈နံၪ့ လၩ ဖ့ၫဖဝၫရံၫ ၂ၥၫ့နီၪ ခးပယၩ့ခးစၧၩ့ကီၪ့ခးခိၪဒိၪ (ဖဆပလ) အဆၧစ့ၩရၫ့အဖၧၩ့ စၭထၪ့ဖိၬလိၬထၪ့ ၦဖျိၩ့ဆၨၩခၩ့ဒိၪအနိၪ့ (ကရင်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန) နီၪလီၫႉ အဆိၪထုၬ ၦဖျိၩ့ဆၨၩခၩ့ဒိၪနီၪမွဲ ပဒိၪ စီၩစၫ့ဖိၩၥ့ၩနီၪလီၫႉ လၧၦဖျိၩ့ဆၨၩခၩ့ဒိၪအဖၫ့လၬနီၪ ဖိၬလိၬထၪ့ထဲၩ့ ၦဖျိၩ့အနိၪ့ဒဲ ၦဖျိၩ့ဆၧကိၪ့ဘၪကိၪ့ၥ့ၪအလး နီၪလီၫႉ ဖဆပလပဒိၪဒဲ ၦဖျိၩ့ခိၪနါၥံၪလဖၪ ဖျိၩ့ဆၨၩခးဒီၪ့အဂး ဆုးအီၪကီၪ့ဎိၭလၩ့ဝ့ၫလါနၫ့ လန့ဘၪတၭ လၧဝံးတခိၩ့နီၪ ၦဖျိၩ့ဆၨၩခရၧၫ့ (ခ့ၫအၪ့ယူၫ) ဒဲ ၁၉၄၉နံၪ့ လၩ ဇၫ့နွ့ၩရံၫ (၃၁) ဒဲ ထီးထီၩ့စိၩ မ့ၫ (၂၁) ၥၫ့နီၪ စၭထၪ့ဒုၭထၪ့လိၬၥၭနီၪလီၫႉ ကၠၧၫ့ကၠၧၫ့လၧ ၦဖျိၩ့ဆၨၩခးဒီၪ့ကဂဲၫအီၪထၪ့ဒဲ ဘဲၫပပၧၩ့ဒၪပၧၩကန့အဂး ဘၪဒုၭထၪ့ဝ့ၫနီၪလီၫႉ
၁၉၅၁နံၪ့ လၩ နိၫဝ့ၫဘၫ (၇) ၥၫ့နီၪ ၦဖျိၩ့ဆၨၩခးဒီၪ့ ဂဲၫအီၪထၪ့နီၪလီၫႉ အဆိၪထုၬ ဖျိၩ့ဆၨၩခးဒီၪ့ခၩ့ဒိၪနီၪ မွဲၦဖျိၩ့မုၪ Ms. ဘၭမီၫ့ခၠံၫ့နီၪလီၫႉ ခးပယၩ့ဆၧပျီၩ့ဖျ့ၭန့ဂီၩ့ ပဒိၪအဆၧမၩလိၪလးလဖၪ မၥီၪ့ဘၪဖျိၩ့လံၬဒံၭဧၪနီၪ မွဲလၥ့ၪယၫလၧၩ့ဘၪထံၪထံၪဆၭဆၭဒဲ အ့ၪၥီၪ့ဘၪဝ့ၫစွါဘဲၫ ကအီၪဒၪဖိၬဘိၭ အနံၪ့ ကဆံၫဘျဲၪဘျဲၪနီၪလီၫႉ ဘၪနီၫလဲၪစွါဘဲၫ ၁၉၅၈နံၪ့နီၪ ၥုၭခိၪန့ၫဝ့ၩ အံၪ့စီၭပဒိၪဂဲၫထၪ့ဂီၩ့ အၪ့လဲၩ့ထၪ့ ဆၧပၧၩ့ဆၧအနိၪ့နီၪလီၫႉ ခီၫလၧခိၪလၩဘွၩပၧၩ့ဆၧအထီဒံၭဒၪအိၩ ဂဲၫထဲၩ့ၥီၪ့ထၬ ဖျိၩ့လံၬလဲလၧ ပဒိၪအဆၧမၩလိၪလးၥံၪလဖၪနီၪ ဘၪအီၪပထုၬခွံၬဝ့ၫနီၪလီၫႉ နံၪ့ ၁၉၅၀နီၪ ၥုၭခိၪန့ၫဝ့ၩ မၩထၪ့ ဆၧရွံအၪ့ထုၫ့မူၭ (ရွေးကောက်ပွဲ) နီၪလီၫႉ အူၩနု (ဖဆပလ) နၧၩ့ထၪ့တၭ ဂဲၫကဲၪထၪ့ပဒိၪနီၪလီၫႉ အထီနီၪ ၦလၧအဂဲၫကဲၪထၪ့ ခၩ့ခိၪဒိၪနီၪမွဲ မၩ့ဝ့ၩမီၫ့ နီၪလီၫႉ လါနၫ့ ယံၬအ့ၬ ၁၉၆၂နံၪ့ လၩမၭ ၂ၥၫ့နီၪ ၥုၭခိၪန့ၫဝ့ၩ လ့ၩခိၪလ့ၩနါ ၥုၭမုဒိၪနီၪ အၪ့န့ဆီၪ့ ထံၫခးအစီၩ့မၩ့နီၪလီၫႉ ၥုၭခိၪန့ၫဝ့ၩ လ့ၩခိၪလ့ၩနါ ၥုၭမုဒိၪခရၧၫ့ယီၩ ကိၭထၪ့ဝ့ၫအမံၩ့လၧ ဆၧပိၩ့ထၪ့ကီၪ့စံၫ ပဒိၪအခရၧၫ့နီၪလီၫႉ
အထီနီၪ မွဲထံၫခးဆၧမုၬဆၧၡူၪလအီၪဘၪအကၠီၩ့ ၁၉၅၈နံၪ့ ထီထီၩ့စိၩ ၁၉၆၃နံၪ့ (၆) နံၪ့အဖၧၩ့ ဆၧမၩလိၪလးလဖၪ ၥီၪ့ဘၪဖျိၩ့လံၬလၧၩ့အ့ၬနီၪလီၫႉ အထီနီၪ လၧထံၫခးဖၧၩ့ ဆၧဒုၩဆၧယၩဆုးကဲၪထၪ့နီၪလီၫႉ